BÁO CÁO DCCT 2 BÓ 3 ALL INSIDE

LỢI THẾ VỀ KÍCH THƯỚC MẢNH GHÉP KHI TÁI TẠO DÂY CHẰNG CHÉO TRƯỚC PHƯƠNG PHÁP HAI BÓ- 3 ĐƯỜNG HẦM ALL- INSIDE SO VỚI PHƯƠNG PHÁP HAI BÓ- 3 ĐƯỜNG HẦM KINH ĐIỂN

Trương Công Dũng

Bài báo cáo tại Hội nghị kết hợp Hội Nội Soi Cơ Xương Khớp- Hội Thay Khớp- Hội CHấn Thương CHỉnh Hình TP.HCM và Hội Tái Tạo Khớp Đông Nam Á tháng 11/2018

Giới thiệu

Khi tái tạo dây chằng chéo trước khớp gối, mục tiêu là cố gắng phục hồi lại đúng giải phẫu của nó, từ đó phục hồi cơ sinh học, độ vững và cuối cùng là chức năng.

Phương pháp tái tạo một bó- hai đường hầm với ưu thế là đơn giản, dễ làm, ít biến chứng hiện nay đang phổ biến nhất và được chứng minh có kết quả tốt, tuy nhiên vẫn chưa mang lại kết quả như mong đợi vì không phục hồi lại giải phẫu học hai bó tự nhiên của dây chằng nguyên thuỷ.

Phương pháp hai bó ra đời nhằm khắc phục nhược điểm đó, đem lại kết quả tốt hơn về cơ sinh học trong thực nghiệm và kết quả tốt trên cả lâm sàng.

Nhiều nghiên cứu cho thấy phương pháp tái tạo 1 bó và hai bó đều đạt được độ vững trước-sau, tuy nhiên phương pháp 2 bó cho kết quả tốt hơn về khắc phục di lệch xoay, khả năng trở lại thể thao như trước chấn thương, cũng như các chỉ số khớp gối.

Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất của phương pháp hai bó là giới hạn về chỉ định, chỉ làm được cho các đầu gối kích thước lớn. Khi gối không đủ lớn, biến chứng đáng ngại nhất là thông đường hầm, bể đường hầm ở phía mâm chày do phải khoan hai đường hầm gần sát nhau. Giới hạn này đặc biệt rõ rệt ở người Á đông, đặc biệt đa số người Việt nam, và càng rõ hơn ở phụ nữ, vốn có kích thước gối nhỏ hơn nam giới.

Nhiều nghiên cứu thực nghiệm và lâm sang cho thấy phương pháp tái tạo dây chằng chéo trước hai bó- 3 đường hầm, gồm một đường hầm chung ở mâm chày và hai đường hầm lồi cầu, cho thấy kết quả tương đương phương pháp hai bó- bốn đường hầm kinh điển

Lợi thế của phương pháp hai bó- 3 đường hầm là đơn giản, tránh được các biến chứng là hạn chế của phương pháp 2 bó bốn đường hầm. Đồng thời, do chỉ cần khoan một đường hầm ở mâm chày, nên thực hiện được trên mọi khớp gối bất kể kích thước, y như phương pháp tái tạo một bó- hai đường hầm.

Chúng tôi dùng gân chân ngỗng, gồm gân bán gân và gân cơ thon làm mảnh ghép bó AM và PL theo thứ tự để tái tạo DCCT hai bó- 3 đường hầm. Ở đầu lồi cầu đùi, bó AM cố định bằng chốt treo (Endobutton), bó PL cố định bằng chốt treo điều chỉnh được hoặc bắt vít chẹn. Có hai cách cố định ở đường hầm mâm chày:

Bắt vít chẹn
Treo theo kỹ thuật All- Inside

Mục tiêu

So sánh kích thước mảnh ghép trong hai phương pháp trên

Phương pháp nghiên cứu

* Thiết kế: Hồi cứu

Dân số mẫu: bệnh nhân đã phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước phương pháp hai bó- ba đường hầm sử dụng gân chân ngỗng từ 4/2014 đến 8/2018.
Địa điểm và thời gian nghiên cứu: Khoa Ngoại Bệnh viện Vạn Hạnh.
Cỡ mẫu: tất cả bệnh nhân nhập viện và phẫu thuật phương pháp 2 bó – 3 đường thời gian trên.
Dân số nghiên cứu: Bệnh nhân được phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước phương hầm trong pháp hai bó- ba đường hầm.

Tiêu chuẩn chọn:
Bệnh nhân đã hoàn thành phẫu thuật

Tiêu chuẩn loại trừ:
– Tai biến, biến chứng trong mổ hoặc sai sót kỹ thuật/ hay phải thay đổi kỹ thuật mổ
– Bệnh nhân từ chối tham gia nghiên cứu

* Cách tiến hành:

Phương pháp phẫu thuật:

Tái tạo DCCT qua nội soi, kỹ thuật dùng gân chân ngỗng (cùng bên hoặc đối bên) làm mảnh ghép, khoan 1 đường hầm mâm chày, hai đường hầm lồi cầu ngoài.
Phẫu thuật gồm 7 bước sau:

Khám bệnh nhân sau khi đã gây tê
Nội soi thám sát các tổn thương. Cắt tạo hình hoặc khâu sụn chêm
Lấy gân và chuẩn bi gân
Làm sạch chân dây chằng ở mâm chày và khuyết lồi cầu
Khoan 1 đường hầm mâm chày và 2 đường hầm lồi cầu
Cố định mảnh ghép
Làm sạch khớp, kiểm tra dây chằng

* Lấy kết quả: từ tường trình phẫu thuật, tính kích thước mảnh ghép bằng đường kính (mm)

Bó trước trong AM, Bó sau ngoài PL, Bó tổng: bó gộp chung ở đầu mâm chày

Kết quả

Phương pháp tái tạo DCCT Hai bó- 3 đường hầm All-Insde cho thấy kích thước dây chằng vượt trội.

@ Kích thước mảnh ghép trong phương pháp tái tạo DCCT Hai bó- 3 đường hầm truyền thống: 62 trường hợp

Bó AM: 5.88 mm, bó PL: 4,38 mm, bó tổng: 7.52 mm

@ Kích thước mảnh ghép trong phương pháp tái tạo DCCT Hai bó- 3 đường hầm All-Insde: 42 trường hợp

Bó AM: 7.46 mm, bó PL: 5.14 mm, bó tổng: 9.48 mm

Kết luận

Phương pháp tái tạo DCCT Hai bó- 3 đường hầm All-Insde cho ưu thế về thấy đường kính dây chằng.

Kích thước dây chằng lớn hơn sẽ cho độ chịu lực cao hơn, cơ hội áp dụng các bài tập phục hồi sớm hơn, khả năng đứt lại khi chấn thương giảm đi. Ngoài ra đây cũng là giải pháp trong trường hợp revision khi đường hầm bị rộng ra.