KẾT LUẬN
- Đối tượng trong nghiên cứu của chúng tôi là những người chơi bóng đá, gồm vận động viên chuyên nghiệp và những người chơi nghiệp dư. Đây là nhóm đối tượng có tỉ lệ chấn thương đứt dây chằng chéo trước rất cao và yêu cầu trở lại thể thao cũng rất lớn. Tỉ lệ chấn thương đứt lại mảnh ghép trong 50 trường hợp của chúng tôi là 0%. Việc lựa chon mảnh ghép là gân cơ thon và bán gân chập đôi thành bốn dải với độ bền cao hơn hẳn mảnh ghép gân bánh chè và dây chằng chéo trước tự nhiên có thể là yếu tố góp phần làm giảm tỉ lệ tái chấn thương dây chằng chéo trước.
- Kết quả phục hồi độ lỏng gối chúng tôi đạt 98% tốt và khá, chỉ có một trường hợp (2%) lỏng gối trung bình và không có trường hợp nào (0%) lỏng gối hoàn toàn. Gối vững chắc sau tái tạo nhờ vào các yếu tố: đảm bảo kỹ thuật mổ như vị trí đường hầm, hướng dây chằng chính xác; chất lượng mảnh ghép tốt; phương tiện cố định mảnh ghép đủ độ vững chắc; phương pháp tập luyện an toàn theo cơ sinh học của mảnh ghép; việc tuân thủ của bệnh nhân như tái khám.
- Kết quả phục hồi chức năng: chỉ số Lysholm đạt 96% loại tốt và rất tốt, chỉ có 4% loại trung bình, không có loại xấu sau 12 tháng theo dõi. Chỉ số khám thực thể IKDC chung cuộc cũng 98% lại tốt và khá (A và B), chỉ có một trường hợp (2%) loại trung bình, không có kết quả xấu.
- Kết quả trong nghiên cứu chúng tôi tỉ lệ trở lại chơi thể thao là 94%, trong đó 16/17 vận động viên chuyên nghiệp trở lại thi đấu như trước chấn thương. Có 3 trường hợp (6%) không trở lại thể thao, trong đó một do đứt dây chằng chéo trước chân đối bên (vận động viên chuyên nghiệp), một thoái hóa khớp trên bênh nhân trên 50 tuổi, một do lỏng gối trở lại.
- Hai nhóm đối tượng vận động viên chuyên nghiệp và nghiệp dư có tỉ lệ trở lại thể thao tương đương nhau (94%) nhưng khác nhau về mức độ. Tuy nhiên về độ phục hồi chức năng, vận động viên chuyên nghiệp có chỉ số Lysholm cao hơn vào cả thời điểm 6 tháng và 12 tháng sau mổ. Kết quả về chỉ số khám thực thể IKDC cũng tốt hơn. Vận động viên chuyên nghiệp có tỉ lệ đáp ứng tốt với các giai đoạn tập và không có trường hợp nào bị biến chứng như tràn dịch khớp, hạn chế tầm độ, đau khớp chè đùi hay lỏng gối.
Tóm lại, nghiên cứu này cho thấy phẫu thuật nội soi tái tạo dây chằng chéo trước bằng gân chân ngỗng đem lại kết quả 94% phục hồi trở lại hoạt động thể thao như trước cho đối tượng vận động viên bóng đá chuyên nghiệp và nghiệp dư. Kết quả phục hồi độ lỏng gối đạt 98% tốt và khá, kết quả phục hồi chức năng theo chỉ số Lysholm đạt 96% loại tốt và rất tốt .
KIẾN NGHỊ
Với kết quả 94% phục hồi trở lại hoạt động thể thao, chúng tôi cũng hy vọng sẽ đáp ứng nhu cầu phục hồi chức năng trở lại chơi thể thao cho các vận động viên ngay tại nước nhà. Tuy nhiên đây chỉ là kết quả bước đầu, cần có nhiều nghiên cứu nữa để hoàn thiện hơn các vấn đề về kỹ thuật cũng như phương pháp tập luyện phù hợp với cơ địa cũng như điều kiện của Việt Nam.
Nghiên cứu của chúng tôi chưa đo được sức cơ chính xác bằng máy móc, chúng tôi cũng chưa có được những loại máy tập hiện đại như Isokinetic có thể tập đồng thời đẳng trường đẳng lực. Để đảm bảo được kết quả tốt và lâu dài, cần có những trung tâm phục hồi chức năng đủ phương tiện và người hướng dẫn tập luyện được đào tạo. Ngoài ra, cần có sự phối hợp giữa bệnh viện và trường đại học, bộ môn Y học thể thao để nghiên cứu thêm về các loại mảnh ghép như mảnh ghép đồng loại, mảnh ghép gân cơ mác…để ít ảnh hưởng nhất về cơ năng nơi lấy mảnh ghép, giúp phục hồi tốt hơn. Hướng tiếp theo đề tài có thể là nghiên cứu phương pháp tập luyện tích cực hơn để rút ngắn thời gian trở lại thể thao, khoảng 20 tuần như các chương trình tập nước rút trên thế giới thay vì 6 tháng đến 1 năm như hiện nay.